Roosendaal

“Mee besturen Ja aanschuiven nee”.

Sinds de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 werd Roosendaal bestuurd door een college van B&W gevormd door de PvdA de Roosendaalse Lijst (RL) en de VVD.
In de afgelopen zomer strandde dit college. Eerst was er een wethouderscrisis rondom wethouder Buijs van de RL. In de gemeenteraadsvergadering van 3 juli, de laatste vergadering vóór de zomervakantie werd Buijs weggestuurd. Hij had de betaling van de riolering in het buitengebied via een zogenoemde “baatbelasting” niet vlekkeloos afgerond waardoor de gemeente bijna twee miljoen mis gaat lopen. Dat koste de voorman van de Roosendaalse Lijst de politieke kop. Na afloop van die gemeenteraad ruzieden de gemeenteraadsleden verder op een café terras op de Oude Markt en daar werd door de coalitiegenoten het vertrouwen in elkaar opgezegd. Daarmee groeide de wethouderscrisis uit tot een heuse bestuurscrisis, die nog verdiept werd door de aankondiging van PvdA wethouder Pelle dat hij per 1 oktober op zou stappen wegens het aanvaarden van een betrekking elders. Zo ontstond tijdens de zomervakantie de situatie van een uiteenvallend college van B&W. Eén wethouder weggestuurd, Buijs van de RL , één wethouder die zelf ontslag aan het nemen was, Pelle van de PvdA, en één wethouder Lok, die van een partij was waarin de andere college partijen geen vertrouwen meer hadden, de VVD.
Na de zomervakantie startte de besprekingen om te komen tot een vernieuwd college. Ook de SP deed mee aan die onderhandelingen.
Peter den Hartog fractie voorzitter van de SP vertelt hoe die besprekingen verliepen en waarom we uiteindelijk geen wethouder hebben geleverd.

“Bij de verkiezingen in 2006 was duidelijk: Roosendaal had linkser, socialer gestemd dan ooit tevoren. Zowel de PvdA als de SP hadden gewonnen. Daarmee lag het voor de hand om daarmee, samen 11 zetels, met de Roosendaalse Lijst die ook wel een linker vleugel heeft, te kijken of er op dat moment een sociale coalitie te vormen was. Totaal was dat 19 zetels daarmee hadden we een socialer en groener beleid kunnen gaan voeren. Maar men heeft toen, 2 ½ jaar geleden dus ons links laten liggen . En nu, nu het helemaal uit de hand is gelopen zouden wij wel in kunnen stappen? .”

En waarom hebben we dat dan niet gedaan, een prachtkans toch?

“ Nee want de opstelling van de SP is altijd: ‘als we besturen moet er wel wat te besturen zijn’. De SP moet er toe doen, alleen aanschuiven om mee te mogen doen is niet onze stijl. Er zijn door het oude college uiteraard al een hoop projecten in gang gezet. Wij hebben daar tegen steeds kritisch oppositie tegen gevoerd. De begroting voor komend jaar 2009 is in grote lijnen al vastgesteld. De contouren daarvan in de zogenaamde kadernota is al behandeld en de SP heeft daar, met name omdat we geen vertrouwen hebben in de gigantische bezuinigingsoperatie op de ambtelijke organisatie, tegen gestemd. We hadden nu in het vernieuwde college kunnen stappen, in deze rijdende trein maar het zou naar onze inschatting niet meer mogelijk zijn om op cruciale punten nog van koers te wijzigen. Je kunt in één jaar onvoldoende realiseren en het verschil niet maken. Dan doe je mee omdat je mee mag doen, je mag even mee spelen, maar invloed krijg je amper, zeker niet meer dan met goede oppositie voeren.”

Aan welke lopende projecten moeten we denken?

“Naast de al genoemde grote bezuinigingsoperatie van de ambtelijke organisatie, bijvoorbeeld een groot project als Spoorhaven, met de discussie wel of geen nieuw stadskantoor en hoeveel sociale woningen moeten er daar komen. Of het project Zuid Oost Kwartier met de nieuwbouw van het Jan Tinbergencollege pal aan de snelweg. Om op dat soort grote trajecten echt invloed te hebben moet je een stevige positie in het college hebben. In deze situatie begin je als instapper in het college dan al op achterstand omdat daarover al een hoop gepasseerd is. Maar als wethouder krijg je dan op dit soort dossiers wel mede de verantwoordelijkheid. En een college spreekt altijd naar buiten toe met één mond. Je moet dan dus de opstelling en besluiten van je collega wethouders kunnen verdedigen.
Ook een totaal andere koers, in plaats van een beetje bijsturen, zou ingezet moeten worden op het punt van invulling van de WMO Wet Maatschappelijke Ondersteuning. De wet die thuiszorg regelt en b.v. het beschikbaar stellen van hulpmiddelen als scootmobiel. Nu blijkt dat mensen een eigenbijdrage moeten betalen die hoger is dan de afschrijving als ze zelf zo’n ding zouden kopen. Maar je zit natuurlijk met lopende afspraken met de instellingen op dat gebied en die kun je niet zo maar even openbreken. Maar als wethouder wordt je daar dan in 2010 als er weer verkiezingen zijn wel op afgerekend door de kiezer. En terecht.
Kortom er zou als de SP mee had gedaan niet alleen een heel duidelijke koerswijziging merkbaar moeten zijn maar bovendien een hoop reparatiewerk aan bestaande afspraken. Om dat voor elkaar te krijgen is vertrouwen nodig veel vertrouwen zelfs. En als ik dan ervaar hoe we behandeld worden door m.n. de leiding van de PvdA, dan mis ik die basis van vertrouwen. De druppel was wat mij betreft de gang van zaken bij de laatste raadsvergadering, toen onder regie van PvdA fractie voorzitter Paul Klaver geweigerd werd om het college demissionair te verklaren. Dat betekent dat het college dan geen nieuwe besluiten meer neemt en alleen lopende zaken afhandelt, en ook alles wat een beetje politiek gevoelig is laat je aan je opvolgers. Dat is heel gebruikelijk en zo hoort het in behoorlijk bestuur. Maar dat werd dus geboycot door de PvdA, alleen om hun al afscheid nemende voorman Pelle de kans te geven gewoon door te werken aan de komende begroting 2009 en nog even gauw beslissende besluiten te nemen o.a. over de nieuwbouw van het Jan Tinbergen. Terwijl we allemaal weten dat het een omstreden traject is in verband met de luchtkwaliteit voor de kinderen en dat ook buurtbewoners te hoop lopen tegen dat plan.
En door het niet demissionair verklaren van het college kon ook VVD wethouder Lok gewoon aanblijven. Terwijl die als eerst verantwoordelijke voor het debacle met de oplevering van de parkeergarage en Nieuwe Markt toch als eerste weg gestuurd had moeten worden. Overigens had dat al veel eerder moeten gebeuren en dat hebben wij ook geprobeerd: Al in september 2007 hebben we een motie van wantrouwen ingediend omdat toen al duidelijk was dat er van de planning niks deugde. Maar toen hielden de coalitie partijen de gelederen nog gesloten. Als SP gaan we echter wel door met die kwestie van de parkeergarage. We eisen een raadsenquête, dat is het zwaarste controle instrument dat je als raad hebt. We willen dat hier de onderste steun boven komt. Figuurlijk gesproken dan, want letterlijk is er lang genoeg bouwellende geweest.”

Waarom is dat voor jou zo’n belangrijk punt dat wel of niet demissionair zijn van het college?

“Ik kreeg het gevoel dat er te veel spelletjes gespeeld werden, en dat gaf geen gevoel van vertrouwen dat je wel nodig hebt voor de vorming van een nieuw college. Er was een enorme druk vanuit het college, Pelle met name, om het oude college nog niet demissionair te verklaren. Daardoor werd de situatie die al vanaf 3 juli was ontstaan voortgezet: Een college zonder echte politieke steun in de raad, en daarmee ook zonder echte politieke democratische controle, maar dat wel als een stel technocraten de stad zit te besturen. En hoe langer dat duurt hoe kleiner de speelruimte voor een nieuw college wordt. Deze gang van zaken is een gevolg van het nieuwe dualistische systeem, waarbij de wethouders geen deel meer zijn van de raad maar als apart bestuursorgaan daar boven staan. Het is een verarming van de democratie. Ik denk dat de PvdA dat toe heeft gelaten omdat zij twee wethouders heeft die zelf van buiten de raad zijn gekomen. Die hebben geen feeling en geen geschiedenis met het raadswerk. Zo krijg je een technocratisch bestuur. En dat is precies wat de SP niet wil. Daarmee krijg je ook een manier van met de bevolking om gaan zoals nu gewoon is in Roosendaal. De gemeente luistert niet naar de mensen nee ze organiseren informatieavonden, het is nooit van onder op samen met maar altijd van bovenaf. Om dat te veranderen is een hele cultuuromslag nodig en die bereik je niet door nu voor anderhalf jaar aan te schuiven om bestaand beleid mee uit te voeren. Nee dan maar oppositie en een nieuwe kans na de verkiezingen in 2010 met hopelijk een grotere SP fractie. Dan hebben we echt wat te zeggen in een college en hebben ze ons niet nodig om bestaand beleid voort te zetten.”