Roosendaal

Donderdag 13 juli was misschien wel de belangrijkste dag van het jaar voor de gemeenteraad van Roosendaal. Op die dag heeft de gemeenteraad namelijk besloten over de Kadernota 2018.

De Kadernota, voordat u al gelijk afhaakt met lezen, is het belangrijkste document voor het komende politieke jaar. In dat document geeft de gemeenteraad namelijk aan wat zij wil dat het college het komende jaar verder gaat uitwerken. De gemeenteraad stelt dus de "kaders" en het college gaat daarmee aan de slag. Bij de behandeling van de Kadernota kunnen politieke partijen dus aangeven wat zij niet, maar vooral ook wél willen.

De SP heeft deze kans met beide handen aangegrepen door te pleiten voor onder andere: meer financiële tegemoetkoming voor mbo-studenten; meer geld voor zowel ouderen als kinderen om te kunnen sporten; meer banen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt; het schrappen van onnodige kostenposten; en het financieel inzichtelijk maken van de situatie omtrent de biomineralenfabriek.

Eigen voorstellen

1.            Motie: Onderzoek meer geld voor jongeren die willen sporten

Als SP vinden wij dat iedereen in deze samenleving mee moet kunnen. Helaas is sporten helaas niet voor iedereen betaalbaar. Daarom hebben wij het college gevraagd te onderzoeken of de subsidie aan Stichting Paul verhoogd kan worden zodat nog meer jongeren gewoon kunnen gaan sporten als zij dat willen.

Resultaat: Deze motie is door de raad aangenomen en gaat dus uitgevoerd worden!

2.            Motie: Onderzoek structureel meer geld voor MBO-studenten

Vaak moeten MBO-leerlingen extra kosten maken om een opleiding/studie te kunnen volgen. Helaas zijn er leerlingen die daardoor in de financiële problemen komen. Omdat wij dit laatste willen voorkomen, hebben wij het college gevraagd te onderzoeken of de subsidie aan bijvoorbeeld Stichting Leergeld vanuit de gemeente structureel verhoogd kan worden zodat nog meer onkosten vergoed kunnen worden en nog meer MBO-leerlingen onkosten vergoed kunnen krijgen.

Restultaat: Deze motie is door de raad aangenomen en gaat dus uitgevoerd worden!

3.            Motie: Meer inzicht in financiële consequenties omtrent het tegenhouden van de komst van de biomineralenfabriek in de Westrand

De SP heeft altijd aangegeven niks te zien in de komst van een mestfabriek midden in een woonwijk. Op dit moment is echter niet duidelijk hoe het er voor staat met de fabriek. Komt hij er wel, komt hij er niet? Er lijken nog steeds geen definitieve knopen te zijn doorgehakt, ondanks dat we als raad hebben uitgesproken dat we de fabriek niet willen. Omdat een streep door de biomineralenfabriek de gemeente mogelijk wel eens (veel) geld zou kunnen kosten, heeft de SP middels een motie geprobeerd duidelijkheid te scheppen in de onzekere situatie.

Dit jaar en komende jaren houden we als gemeente veel geld over en onze vraag aan het college tijdens deze Kadernota behandeling was dan ook of we wellicht niet alvast geld moeten reserveren voor zo een dergelijk scenario? We hebben daarbij tevens aangegeven dat het de SP in ieder geval wel wat waard is om de komst van de biomineralenfabriek tegen te houden en de gezondheid van onze burgers te beschermen.

Resultaat: Hoewel bijna de gehele raad zich heeft uitgesproken tegen de komst van de biomineralenfabriek, was er toch geen meerderheid te vinden voor onze motie. De motie heeft het dus helaas niet gehaald.

4.            Motie: Meer Werk op Maat banen

De SP vindt dat de gemeente een voorbeeldfunctie heeft in het bieden van kansen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Omdat we de komende jaren financiële ruimte hebben als gemeente vinden wij dat de gemeente meer Werk op Maat-banen moet creëren. Dit hebben we dan ook voorgesteld door middel van een motie.

Resultaat: Deze motie heeft, ondanks dat de Roosendaalse Lijst tegen was, een meerderheid in de raad gekregen en gaat dus uitgevoerd worden!

5.            Amendement: Echt investeren in duurzame woningen

Omdat wij als SP tegen geldverspilling zijn, hebben we bij de behandeling van de Kadernota voorgesteld om het geld dat vrijgemaakt wordt voor de pilot WoonConnect (een pilot om data beschikbaar te stellen aan woningeigenaren zodat zij op een later moment zelf hun woningen zouden kunnen gaan verduurzamen), direct te investeren in het verduurzamen van woningen in plaats van eerst aan de slag te gaan met een pilot (die trouwens al loopt in 5 andere gemeenten en waar nog geen resultaten beschikbaar van zijn).

Resultaat: Helaas heeft dit amendement geen meerderheid gekregen in de raad en kunnen we dus niet beginnen met het investeren in directe verduuzaming van woningen.

Voorstellen van andere partijen die we gesteund hebben

Uiteraard zitten we als SP niet als enige partij in de gemeenteraad en zo af en toe komen andere partijen ook met uitstekende ideeën die wij dan van harte mede indienen of steunen bij het stemmen.

Zo hebben we er met onze steun voor gezorgd dat de harmonieën en orkesten nu meer geld krijgen. Volwassenen met een krappe beurs volwaardig deel kunnen nemen aan sporten in verenigingsverband. Ook komt er met onze steun een regenboogzebrapad in de stad om meer aandacht te vragen voor het feit dat wij een LHBTI-vriendelijke gemeente zijn. Tevens komt er door onze steun nu plaats in onze gemeente voor het experimenteren met zogenoemde "Tiny Houses" en "Earthships", waardoor we als Roosendaal inzetten op een duurzaam en energieneutraal woningbeleid. Preventieve jeugdhulp op scholen gaat versterkt worden, mede dankzij onze steun. En doordat wij een amendement samen met de VLP hebben ingediend worden de openingstijden voor de fietsenstalling aan de Markt verruimd tot 21:30 in de periode vanaf Koningsdag tot en met september.

Spreektekst Kadernota

Voorzitter, ik zit niet voor mijzelf in de raad. Ik zit in de gemeenteraad voor al die Roosendaalse inwoners die op mij vertrouwen het beste te doen voor hun stad. Zo zitten wij hier allemaal. We zijn wellicht in fracties verdeeld, maar uiteindelijk willen we alle 35 hier het beste voor Roosendaal en haar inwoners. En in dat licht leek het mij mooi om even stil te staan bij een aantal zaken die we de afgelopen jaren als gemeenteraad voor onze Roosendalers geregeld hebben.

Zo hebben we, in tijden van drastische bezuinigingen en rigoureuze hervormingen, het voor elkaar gekregen dat:

• De hulp bij de huishouding is opgeplust zodat de huishoudelijke hulp naast het schoonmaken van het huis zich ook meer kan bezighouden met zaken die voor de cliënt óók belangrijk zijn. Hierdoor kan bijvoorbeeld directer ingespeeld worden op zaken als dagbesteding en eenzaamheids- en armoedebestrijding.
• Problemen, zowel op wijkniveau, maar ook op individueel niveau, worden eerder gesignaleerd dan ooit tevoren door de in gang gezette ontwikkelingen in het voorliggende veld en daardoor kunnen we ergere ellende vaak voorkomen.
• Onze WMO-aanpak (die nu resultaatgericht is) geldt landelijk gezien als een van de meest vooruitstrevende werkwijzen.
• Er is een fonds opgericht dat gedwongen huisuitzettingen zo veel mogelijk moet voorkomen.
• De eigen bijdrage voor de huishoudelijke hulp en dagbesteding is afgeschaft.
• Het drempelbedrag in de bijzondere bijstand is afgeschaft.
• Er ligt nu voor het eerst in de geschiedenis van de gemeente Roosendaal een duurzaamheidsagenda (dat proces duurde bijna 2 jaar en mag een volgende keer dus misschien ook wel wat sneller, maar een kniesoor die daar op let).
• Na jarenlang actievoeren, zowel op straat as in de raad, gaat AlleeWonen nu dubbelglas plaatsen in de huurwoningen en appartementen in de Westrand.
• Dankzij grootschalig verzet vanuit de samenleving hebben we tot nu toe de sluiting van de huisartsenpost tegen kunnen houden.
• Hoewel de voedselbank in een samenleving als de onze overbodig zou moeten zijn, is hij dat helaas niet. Het is dan ook mooi dat de voedselbank nu een structurele financiële bijdrage van de gemeente krijgt.
• En we hebben, en dit is wel een meer persoonlijk puntje, het gevoerde softdrugsbeleid in Roosendaal als SP en D66 stevig ter discussie gesteld. Helaas hebben we op dit punt nog niet bereikt wat we willen bereiken als SP, maar wat niet is kan zeker nog komen.

Dan, de nu voorliggende Kadernota. En ik moet zeggen: financieel staan we er als gemeente helemaal niet slecht voor. Sterker nog: de Kadernota schetst een redelijk rooskleurig beeld voor de toekomst van Roosendaal. Het lijkt er op dat we dit jaar 2,5 miljoen over hebben om te besteden en dat dat bedrag de komende jaren alleen maar verder oploopt. Dat is mooi!

Dit jaar hebben we bij wijze van spreken proef kunnen draaien met het burgerakkoord. Ik kan me zo voorstellen dat er in de toekomst vaker direct gevraagd zal worden aan onze burgers wat ze willen van het geld dat over is. Uiteraard zijn wij als volksvertegenwoordigers gekozen om uiteindelijk de beslissingen te nemen, maar als we het over miljoenen extra euro's hebben om te besteden dan kan het wellicht geen kwaad om onze burgers bij de verdeling van die gelden nauwer te betrekken. Of dat dan met een burgerakkoord moet of met iets anders weet ik niet, maar dat is dan aan een volgende gemeenteraad.

Deze kadernota en bestuursrapportage nemen denk ik bij iedereen de twijfel weg of we de Risicoreserve Sociaal Domein wel echt nodig hebben. Het harde bewijs wordt namelijk geleverd met deze Kadernota en bestuursrapportage. De Risicoreserve moet flink worden aangeboord en ook na 2018 worden de risico's er niet minder op. Zo valt te lezen dat er vanuit moet worden gegaan dat de Rijksbijdrage verder terug zal lopen, terwijl er nog steeds tijd nodig is voordat de nieuwe manier van werken, gericht op versterken van het voorliggend veld en van de netwerk organisatie WegWijs ook echt is geïmplementeerd en zowel financiële als beleidsmatige vruchten zal afwerpen. De roep om de risicoreserve voor de komende jaren in stand te houden steunen wij dan ook van harte, om er voor te zorgen dat we, ondanks de snelle bezuinigingen van het Rijk, onze kwetsbare inwoners toch te allen tijde van kwalitatieve zorg kunnen voorzien.

Goed, dan een aantal zaken die in de Kadernota staan waar wij vragen over of vraagtekens bij hebben.

• Het project tijdelijke goedkope huurwoningen lijkt ons een prima project. Volgens mij wordt dit project gedekt met middelen uit de risicoreserve sociaal domein, wat in principe ook prima is, maar dan zouden wij wel graag precies weten wie er dan gebruik kunnen gaan maken van deze huurwoningen. Zijn dat alleen statushouders of bijvoorbeeld ook jongeren die een goedkope huurwoning willen hebben. Uiteraard hebben wij een taakstelling om statushouders fatsoenlijk te huisvesten, maar wij zouden toch ook graag zien dat er ook genoeg betaalbare huurwoningen voor al die andere doelgroepen zijn. Wordt hier rekening mee gehouden?
• Overschot op de BUIG-gelden. Het overschot op de BUIG-gelden willen wij niet in de algemene reserve laten vloeien, of naar welk ander potje dan ook. De BUIG-gelden willen wij oormerken. BUIG-gelden zijn gelden die bestemd zijn voor zaken die te maken hebben met de Participatiewet. “Met de participatiewet wil het kabinet bereiken dat mensen met een ziekte of handicap en mensen met een bijstandsuitkering die kunnen werken, sneller en gemakkelijker aan het werk gaan.’ à Quote van de website van het UWV. Laten we dat dan ook nastreven als Roosendaal en niet doen alsof we geld overhouden, maar gewoon méér investeren in deze doelgroep. We zouden dan ook meer beschutte werkplekken kunnen realiseren en nog meer kunnen investeren in projecten om mensen niet onnodig lang in de bijstand te laten zitten, maar zo snel mogelijk perspectief te bieden op een fatsoenlijke en volwaardige baan. Ik wil in ieder geval niet dat straks BUIG-gelden ingezet gaan worden voor bijvoorbeeld het onderhoud van de straatlampen.
• Capaciteit ambtelijke organisatie: De laatste paar jaren is er enorm bezuinigd op het ambtelijk apparaat. En dat knelt nu, dat zien we bijvoorbeeld bij de wijkteams. Er zijn er bij die heel goed draaien, maar er zijn er ook bij die nog wel wat hulp kunnen gebruiken. Mijn vraag is dan ook of de verantwoordelijk wethouder zou kunnen zeggen wat voor mensen er precies aangenomen worden. Zijn dat mensen die vooral buiten in de wijken actief zullen zijn of zijn dat mensen die vanuit het gemeentehuis hun werk zullen doen?

Een van de punten waar we deze kadernota expliciet aandacht voor willen vragen is de armoedebestrijding. Of misschien beter gezegd: het bestrijden van de gevolgen van armoede, want nog te vaak zien we dat kinderen uit gezinnen die het niet te breed hebben bijvoorbeeld niet op een sport kunnen gaan of moeite hebben met het betalen van schoolkosten.

Stichting Paul ontfermt zich in Roosendaal over het sportieve gedeelte. Kinderen van 4 tot 18 jaar kunnen maximaal aanspraak maken op 225 euro per jaar om te gaan sporten. Mooi natuurlijk, maar is het wellicht een idee om de bijdrage aan stichting Paul vanuit de gemeente te verhogen zodat het maximum budget uitgebreid kan worden of de leeftijdsgrens van t/m 17 verhoogd kan worden? Een onderzoek van ING uit 2014 liet zien dat een jaar sporten gemiddeld toen al 230 euro kostte en dat sporten alleen maar duurder zou worden. Kunnen we ons, met andere woorden, voorhouden dat die 225 euro dus genoeg is… Met name als een kind graag op een wat duurdere sport zou willen als bijvoorbeeld tennis? Wat zou een ophoging van 50 euro de gemeente bijvoorbeeld kosten?

Er komt een armoede-agenda aan later dit jaar, maar wij zeggen nu al: maak nu al geld vrij voor sporten voor iedereen. Sporten is niet alleen goed voor jong en oud, maar kan ook enorm goed als verbinder fungeren. Kinderen leren met anderen omgaan en ouderen komen op een normale manier “onder de mensen”. Wanneer we bijvoorbeeld gratis introductiedagen zouden introduceren voor ouderen kunnen ze eens kijken of er wat bij zit dat hen bevalt. Zo komen ze niet alleen onder de mensen, maar doen ze wellicht ook een nieuwe hobby op, waar ze anders alleen maar thuis zouden zitten.

Dan de schoolkosten. Stichting Leergeld Roosendaal (kinderen 4 tot 18 jaar) doet erg veel goede dingen, met de middelen die zij hebben, voor schoolgaande jongeren In 2016 was er een tijdelijke, nieuwe regeling vanuit de overheid voor mbo-studenten waardoor zij tot maximaal 750 euro aan schoolkosten vergoed konden krijgen. Kunnen we voor deze doelgroep geen structurele financiering vinden vanuit de gemeente?

En uiteraard vinden wij dat de gemeente projecten, zoals bijvoorbeeld de Ruilwinkel, moet ondersteunen. Goede initiatieven vanuit de samenleving moeten niet elk jaar in spanning hoeven te zitten met de vraag of ze volgend jaar hun ding nog wel gewoon kunnen doen.

Een ander punt van aandacht is het aanbod van werk. De wethouder is druk bezig om het ene na het andere distributiecentrum binnen te halen. Mooi dat we het als gemeente voor elkaar krijgen om nieuwe bedrijven aan ons te binden, maar bij ons leeft toch wel de angst dat we straks een wel heel eentonig aanbod aan banen zullen hebben. Moeten we niet inzetten op een diverser aanbod? Hoe ziet de wethouder dat en wat zou hij daaraan kunnen doen? In hoeverre spelen financiën daarin een rol?

Ik heb het al eerder in mijn betoog enigszins aangekaart, maar ik zeg het hier nogmaals. Kunnen we als gemeente zijnde niet meer Werk Op Maat-banen creëeren? De gemeente moet hier echt een voortrekkersrol in spelen. Hoe staat de verantwoordelijk wethouder hier tegenover, nu we financiële ruimte hebben?

En dan mijn laatste punt voorzitter,

Wij, als SP, maar ook als raad, willen de Biomineralenfabriek echt niet midden in een woonwijk. Op dit moment weet ik niet goed hoe het er voor staat met de fabriek. Komt hij er wel, komt hij er niet? Er lijken nog steeds geen definitieve knopen te zijn doorgehakt, ondanks dat we ons als raad hebben uitgesproken dat we de fabriek niet willen. Nu ben ik mij er van bewust dat een streep door de biomineralenfabriek de gemeente mogelijk wel eens (veel) geld zou kunnen kosten. Nu houden we dit jaar en komende jaren veel geld over en is mijn vraag in het algemeen, maar zeker ook aan het college of we wellicht niet geld moeten reserveren voor zo een dergelijk scenario? Hoeveel geld zou een definitieve streep door de komst van de biomineralenfabriek de gemeente mogelijk kunnen kosten? De SP is het in ieder geval wel wat waard om de komst van de biomineralenfabriek tegen te houden en de gezondheid van onze burgers te beschermen.